In 2016 schreef ik het volgende blogtekstje

Het leest (alweer) als een onheilsboodschap: ”In 2020 gaat het licht uit!”

De boodschap luidt dat Vlaanderen en/of België niet klaar is om de kerncentrales te vervangen dmv duurzame energiebronnen. Zonder hier ( nog eens ) te diep op in te gaan, klopt dit verhaal als je als uitgangspunt neemt dat al onze nodige energie moet worden opgewekt op ons eigen grondgebied. Zolang dit dogma als visie wordt aangehouden, zullen we het niet halen! Simpelweg omdat Vlaanderen te klein is én te veel energie verbruikt.

Je kan op ons grondgebied geen duizenden windmolens en miljoenen zonnepanelen plaatsen. Zeker niet als je dan nog beseft dat die op donkere windstille novemberdagen haast niets opleveren! Winters geleden lag haast al ons* nucleair gestook op z’n gat en waren er niet echt problemen. Dat aangekondigd tekort ( wie berekent dat echter en hoe? ) van 1441 MW is vrij makkelijk in te voeren. Er is trouwens al redelijk wat afschakelcapaciteit. Dit is niet het verplicht doven van de lichten trouwens, maar overeenkomsten met bepaalde energie-intense industrieën.

Men heeft nu een tweede kans om een geloofwaardig alternatief uit te bouwen. Dit doe je niet door de stokoude centrales aan de waggel te houden. De eerste kans (sinds de aankondiging van de sluiting van het nucleair) heeft de politiek grondig verprutst. Op 10 jaar tijd is er nauwelijks iets gebeurd. Gebeurde er toch iets, dan was het tegen gigantische kosten.

Oplossing is een Europese back-up capaciteit die mooi verdeeld is volgens het Europese net. Nieuwe eenheden wel te verstaan. Dit zal iets kosten maar dit zal beperkt zijn. Wat de verstedelijkte gebieden betreft, treft het, omdat deze veelal op en rond die assen geconcentreerd zijn. Het verhaal om reliëfrijke gebieden als enorme ‘spaarcentrales van Coo’ te gebruiken gaat op. De ring van wind op de Noordzee vervangt de oilrig van diezelfde locatie. Zuid-Europa kan ‘solarcoin’s gewijs’ opgewaardeerd raken in het EU verhaal.

En wat met Jan Modaal? U en ik dus? Wel die kan een proactieve rol in het hele verhaal spelen! Liever nog dan een gat in de zee en onze portemonnee te schuppen, is het verhaal van een slimme energie(re)spons geen dwaas verhaal!

Einde blog van 2016

Net nu dat laatste paragraafje, dat is nu even weer in een storm van media-aandacht gekomen. Vraag is hoe groot het glas water daarrond is. Dé grootste vaststelling is dat ons energiebeleid met de wisselende macht van 4 ministerren ( lees als kleine ster ) met spuug en touw aanéén hangt. En zoals altijd, als het draadje op is, zijn wij de klos. Nu gaat het over de verdeling van bevoegdheden over het bepalen van tarieven en bedragen.

De terugdraaiende teller gaat op de schop, versneld. Is dit een goede zaak? Het doet mij denken aan de dagen dat wij met Kontich stroomt ambitieuze plannen uittekenden waarbij géén subsidie nodig was! Wij rekenden puur op eigen inbreng en opbrengst door de besparing als betalingssaldo te nemen voor de investering (ESCO). Zelfs voor een PV-installatie van 20 000 m² konden we aan een haalbare prijs waterstof leveren aan een gekende autoconstructeur enkele kilometer verderop. En was de windturbine op de E19 gegund geweest, waren we zelfs concurrentieel met de grootproducenten.

Terug naar de essentie van mijn reactie.

Men beloofde (alweer) dat al die mensen die in 2019 of 2020 toch nog snelsnel panelen gingen leggen voor 15 JAAR LANG nog mochten profiteren van de symboliek van de terugdraaiende teller!

Alleen… probeer mij eens wijs te maken dat er géén weet was van dit conflict tussen de VREG, Fluvius en CREG. Er liepen al diverse zaken bij diverse hoven, van raad van state tot het grondwettelijk hof. Insiders wisten ( en indien niet, wat doen ze daar? ) al lang dat het principe van de terugdraaiende teller er aan moest ( geloven ). Destijds, als mandataris bij IVEKA, had ik toegang tot vele documenten en las ik deze nauwgezet. Op de ‘”gezellige’ banketten kon ik op slinkse ( drinkse hehe ) vele uitlatingen los krijgen en hield ik deze in m’n befaamde atomaboekje bij.

Hoe vaak kwam ik op de meetings dan niet terug op haalbare bottom-up projecten en trachtte ik via smartgrid en blockchainmechanismen die ontelbare kleine en net iets grotere plekken te bekijken als een slimme energiespons! Keren we terug naar die spreekwoordelijke duizend en miljoen. Als nu ieder modaal huis zijn eigen ( slimme ) batterij of liever nog iedere wijk zijn intelligente opslagtank zou managen waren er imho geen miljoeneninvesteringen in het verzwaren van het laagspanningsnet nodig.

Wat betekent dan het woord ‘spons’. Welnu tijdens de piekmomenten kan er diffuus ( verspreid over heel Vlaanderen ipv in 1 of 2 putten ) genoeg energie genoeg worden opgeslagen. Deze opgeslagen energie kan worden overgezet in transport of om importmomenten wat af te toppen.

Van Elia weet ik dat als je kan aantonen dat je door intelligente ingrepen stroomtransport langs hun masten in toom houdt er een fee tegenover staat. Zij werken al met slimme afrekening ( versie 0.9 weliswaar, maar toch ). Daar waar dus de Elia’ssen van deze wereld al wisten hoe het in mekaar kon steken, hield Eandis krampachtig vast aan het broekzak-vestzak financieren van de gemeenten.

Toen ik daarenboven nog eens afkwam met een slim in/out tarief komt waarbij particulieren en wijken worden beloond voor het voorkomen van import van buitenlandse stroom, waardoor we een incentive konden genereren met zicht op en van zaken in te zetten op duurzame bronnen; kregen de ferm betaalde bestuursleden het Spaans benauw aan hun fluwelen tafel!

In een andere veelbesproken post zette ik volgende feiten nog even op een rijtje. Het kon maar eens helpen hun gezicht te redden..

1. Tommelein’s verhaal rond de zonnepanelen krijgt alsnog kans op slagen. Momenteel is het weer wat windstil rond het met bombarie aangekondigd zonneplan. Trouwens, als je goed narekent, merk je op dat je binnenkort bedrogen gaat uitkomen door het nieuwe, op capaciteit berekende, nettarief!
2. Gryffroy’s verhaal rond zonnepaneelopdakvaneenander valt in een plooi, waarbij zeker de armsten onder ons eens niet uit de boot vallen en mee kunnen doen ( punt 3 ).
3. Misschien kan dan eindelijk wat in Nederland haast vanzelfsprekend is. Tot nader order is ieder plan ( tot nu toe ) is toegespitst op ideale daken ( is een zuidgericht dak wel ideaal? )
4. Verzet tegen windmolens krijgt een andere invalshoek omdat de subsidiekraan dicht kan ( / moet ) en er een ‘winddeel‘ wordt naar de omwonenden toe. Windprojecten zouden selfsupporting moeten zijn en vooral in handen van de omwonende burgers. Dat kan als er flexibiliteit komt in de transport- en distributiekosten. Vaak zijn deze ( te ) hoog ( gehouden ).
5. Efficiënt energieverbruik is dan geen belerend vingertje meer,  maar een logische en belonende keuze. Als er in plaats van op pokemon op energieverliezen ‘spelenderwijs’ kan gejaagd worden omdat men een bidirectioneel slim net uitbouwt, krijgt de term “energiejagers” plots een uitdagende dimensie. Enkele jaren geleden zat ik trouwens in een jury van een wedstrijd waarin programmeurs in teams binnen de 24 uur een app ontwikkelden om energie te besparen op basis van een slimme meter. Wat ik daar zag wat er allemaal kon… ( WOW )
6. Er hoeven geen dure energie-atollen worden gegraven. Er is her en der een centraal opslag nodig, maar zo’n put in de zee is proportioneel te duur voor wat het is.

Kortom, er zal nog wel wat water naar de zee vloeien, maar ik hou de vinger aan de pols.

Ah ja! Ik zou haast vergeten wat ik vind van het afschaffen van het principe van de terugdraaiende teller bij digitale meters…
Op het grote fusiefeest der netbeheerders, herhaalde Walter, CEO van de grootste, dat dit principe behouden ging blijven. Maar hoorde ik R. Belmans al mompelend: “Dat zullen we nog wel eens zien!” Hij was toen nog niet de grote meneer bij de VREG, maar dat ging snel komen.
Profetische woorden trouwens, me dunkt! Had ik toen geweten wat ik nu wist…
Voor mij eens zo uniek omdat naast mij W.F. Schiltz stond en me verzekerde dat hij het ging opvolgen én aan de andere kant de oud patron van mijn eigen papa stond. Vader, die trouwens heel z’n leven op de put werkte aan… de warmtenetten van de charbonnage. Is dat energiegebeuren me dan toch met de (rijstpap)lepel ingegeven?

En ja, wat nu met de titel van deze blog?? Als u al tot hier geraakt bent, fantastisch! Maar ik hoop enkel, zelf heb ik er niet meer de tijd en energie voor, dat als de misnoegde nagelnieuwe PV-eigenaars vergoed worden met het belastinggeld van iedereen dat éindelijk er een échte energie-wende kan komen waarbij al die kleine PV-installaties mét lokale opslag ( eigen of wijk ) als een redundante en performante buffer kunnen dienen voor de overschotten bij piekmomenten en een leverancier van een utilitaire basic-load. Ik kom dan terug bij de visie van ons 2stromenland waarbij hernieuwbaar en nieuw nucleair ( SMR on thorium ) hand in hand kunnen gaan en de netbeheerder nog maar 1 taak doet: het net beheren!

*= op ons grondgebied, maar al lang Frans patrimonium.

Onder de categorie energiedeskundige vindt u nog meer van dit fraais over het energie(wan)beleid van onze regering(en). Het zijn de restanten van jarenlang kontichstroomt.be te beheren en het relaas van mezelf als mandataris, de man die het vlindereffect van een zonnepaneeltje heeft zien stranden op heilige huisjes, verborgen agenda’s, Franse inmenging en vooral het groot politiek poppenkastspel.
Deze David heeft Goliath niet verslaan, maar toch..