Energie(wan)beleid als norm?

Eén constante doorheen de berichtgeving rondom energie blijkt het gebrek aan visie te zijn! Het beleid rond onze energievoorziening noopt ons haast de niet zo fraaie benaming “bananenrepubliek” toe te eigenen. Termen als “stroomboot”, afschakelplan, energiedrainage… ze zijn ons jammer genoeg niet vreemd. Soms moeten we hier een lamp doven terwijl gigawatts van Zuid naar Noord stromen, over ons grondgebied notabene.
Merkwaardig als je weet dat geostrategisch gezien ons landje het potentieel van een Europees energie-atol heeft! Liever nog dan een sleutelrol te vervullen in een Europees slim netwerk, pikken de politici mekaars duiven dood en hebben we meer ministers die zich in de materie moeien dan werkende kerncentrales.

De saga rond de digitale meter

Iets wat nu zo logisch is als het gebruik van digitale meters, lukt maar niet is ons landje. Waar ik in begin jaren 2000 al las over het elektron als handelswaar (Friedmann’s Futur is Green), schieten ze hier in allerlei bizarre krampen en demoniseren ze het liever dan te omarmen.

Hardware versus software
Een groot bezwaar is het gebrek aan een slim platform* om deze ‘Big Data’ te beheren en vooral te sturen. Digitale meters leveren per tijdseenheid data, maar de vraag is: “Naar wie worden ze gestuurd, worden ze dan goed beheerd en wat doen we er mee?” Wij, bij Kontich Stroomt!, ontwikkelden een eigen meter en via LoRa kunnen wij diverse sites integreren in 1 virtueel geheel, waarbij sturing en afschakeling kàn geautomatiseerd worden. Zo zouden bij energiepieken slimme sturingen in gang schieten en vice versa. Het nieuwe windmolenpark in de haven zou al deze technieken hanteren.

Terug naar onze huis-tuin-keuken situatie. Een slim platform kan er dus voor zorgen dat ieder gezin, naar analogie met gsm-tarieven, een tarief op maat kan verkrijgen. Een leraar die 2 maand thuis zit, met panelen en een batterij heeft een gans ander energieprofiel dan een tweeverdiengezin op een appartement aan de stadsrand. Op maat van het profiel zou er dan een tariefplan kunnen komen dat het best past met wanneer je wat verbruikt ipv een destijds nuttig dag/nachttarief. Ook het gepalaver hieromtrent heb ik aandachtig 6 jaar gevolgd.

Prosumenten als oplossing ipv het probleem
Een ander voordeel van een echt slim platform is dat je daadwerkelijk de prosumenten als een energie(re)spons zou kunnen bekijken. In dat kader leest het initiatief van de minister van energie nog niet zo slecht; een premie op een huisbatterij. Wijzelf hebben al héél wat inkt laten vloeien over deze technologie en op sociale media lees je er enorm veel over. Van ecologische ontginningsramp over speeltje voor de rijken tot onzinnige melkkoe in de toekomst.

Eén voorstel zou zijn om wijkbatterijen en een slimme sturing over enkele straten te implementeren. In Noord-Nederland heeft een energieproducent zo al eens een VPP opgezet, met succes. Eén straat NZ-georiënteerd, een andere WO-gericht werden aan mekaar gekoppeld via een grotere wijkbatterij. Iedereen werd slim bemeterd en op het einde van het jaar werd de gezamenlijke factuur verdeeld over ieders verbruik. Ongewild doet het mij denken aan dat kleine witte ‘caloriemetertje’ op de verwarming in het appartement van grootvader. Op het einde van het jaar werd de gasrekening door de syndicus netjes verdeeld over iedere appartementje van de blok..

Feit is dat ik nog altijd niet het huisje-paneeltje-batterijtje principe genegen ben. Dat leidt weer tot “afrekeningen” in ieders distributietarief waarbij het Mattheüseffect alweer komt bovendrijven! Bij Fluvius noemt het netjes ‘solidarisering van de kosten’. Ook daarom zou bij het deurtje*** wel een kunnen dichtblijven!

Stroomfactuur een belastingsbrief?

Beste minister van Energie, maken we eindelijk werk van een grondige herziening van die lijst van ODV. Ik stelde ooit op een vergadering het volgende voor: ALS het nu zou zijn dat al de hernieuwbare energie de stroom 10% duurder zou maken, maar alles nutteloze “taken” in het distributietarief werden gehaald dit deel met 20% doen dalen; dan is er een nettowinst van 10% voor heel Vlaanderen.

Als je dan nog weet dat het vaak gaat om premies die marktverstorend werkten… Het gaat oa om stookolierenovaties, spouwmuurisolatie, nieuwe ramen en/of deuren, openbare verlichting ( m’n stokpaardje ). Ook het nieuwe benoverenproject draagt mijn hartje niet weg, omdat ik weet dat de afroming eerder zuur nasmaakt in het totaal kostenplaatje. Je kan het idee dat iemand jou advies en raad geeft om minder te verbruiken, waarbij de eerste persoon z’n inkomsten dalen niet zodanig zijn dat dit al mee verrekend is in de eindprijs!

Schakelen we af of bij?

Toen enkele jaren geleden er voor het eerst (opnieuw) over het afschakelplan werd gesproken, stond het land in rep en roer! Wat is het, waarvoor dient het, is mijn huis er bij, wie krijgt (weer) een uitzondering. Kortom, het waren drukke tijden voor mij als mandataris. Het bizarre is dat het eigenlijk nooit nodig is geweest. Ik zag (waarschijnlijk moedwillig) een parallel tussen productie (via kerncentrales), afschakelplannen en verkiezingen.

Wij, Kontich Stroomt!, hoopten echt dat het in werking kwam.

We hadden een heuse mobiele batterij én opwekkingsfaciliteit in mekaar gestoken. Als echte PowerAvengers gingen we ergens in sector 8 “pop-uppen” met onze energieke oplossing, héhé. Het is net zo nodig geweest als het inschakelen van de afschakelprocedure.

Energiezuinig à la Flamande?

Het akkefietje waarbij ik m’n elektrische verwarming een uur lang in de tuin bij 38°C liet draaien, is dat nu verstandig of niet? Met ons huidig tariefstelsel én een digitale meter ga ik in de zomervakantie het zo best doen om mijn pariteit ( verhouding productie/verbruik ) zo hoog mogelijk te krijgen. Zo voorkom ik injectie’afrekeningen’, niet. Energieparadox 3.

De premie op de thuisbatterij zou me kunnen overhalen om er toch eentje aan te schaffen, maar de voorwaarden om zo’n premie te krijgen, die moet ik toch nog eens goed onder ogen krijgen. Komt daarenboven de gebruikelijke bedenking: “Als deze een succes blijkt, maar weer een druk geeft op het distributietarief, tja wie betaalt dan weer het gelag en/of worden de spelregels al spelende weer niet veranderd. Zo ook de 20-jarige contracten met het principe van de terugdraaiende teller!!

Batterijpremie als mistgordijn?

Plotsklaps komt er een premie uit de lucht gevallen om (zoutoplossing)batterijen aan te schaffen. Is dit niet een beetje een mistgordijn optrekken voor het falen van de vorige minister en z’n contractbreuk ivm de terugdraaiende teller? Hier moest hij in het stof bijten omdat de VREG ineens wakker was geschud ( door de nieuwe CEO aldaar )

Belgie, de energiehub (van Europa)?

En dat terwijl er prima voorbeelden zijn om het hier in België harmonieus te kunnen bolwerken. Met harmonieus bedoel ik een tweestromenland

• een particulier met de mix van overschot industrieel beleid + hernieuwbare mix én een industrieel beleid mét kernenergie of 20 gascentrales. Waarom niet, ik blijf met de “Redoutable”**** in Cherbourg in m’n hoofd zitten
• een synergie tussen have’s en have not’s (zonnepanelen, wkk’s)
• een wisselstroominfrastructuur en een gelijkstroomcultuur; omvormerloos energie ter plekke gebruiken, adaptervrije woning?
• Elia als slagader gebruiken om van ons land een energieke batterij voor het energiebeleid tot over grenzen te maken. Dit plan is enkel nog maar non-digitaal te bekijken, vanwege de impact natuurlijk.

Maar nergens anders dan in energieland mocht ik op 6 jaar héél wat #catch22-situaties” vaststellen:

• ‘politici’ die er een ( persoonlijk ) gewin in zien, soms omdat ze ‘naast’ een plekje in het gemeentefluweel grepen.
• Nationale bureau’s die er hun wingewest willen van maken, want deze intercommunale is één van de meest lucratieve van alle
• De VREG die zich wil laten gelden, nu de CREG werd afgebouwd.
• Een buitenlandse marktverstoorder die van geen wijken hoeft te weten, want haar CEO heeft ons land figuurlijk bij de ballen!
• De netbeheerder die niet weet welk walletje het best te eten en zich een nieuwe plek als monopolist aan het zoeken is.

Kortom, ik heb vragen zat en dra misschien zelfs antwoorden. Na 11 juli weet ik meer
– stay tuned 😉

*: Meterplatform flopt
**: Minder verbruiken, meer betalen ( ik vind het meer neutrale bericht hieromtrent even niet..
***: De deur blijft dicht
****: Kleine schaalbare kernreactor

NB: In deze tekst zitten 3 vereenvoudigingen die voor kenners niet helemaal correct lijken te zijn. Ik weet dat maar een goed leraar laat kritisch lezen. 😉 en ik trachtte het voor iedereen leesbaar te houden. 6 jaar intens bijscholen laat zich niet altijd gemakkelijk verwoorden in 1 post. Ik hoop dat grasduinen in het archief meer soelaas kan brengen.