Het was niet zo maar een krantenkopje, maar de aanzet tot een fundamentele verandering. Heel de energiewereld verwachtte deze zet en is er niet zo verbaasd over. Enkel de snelheid waarmee het één en ander gebeurd en vooral het “roeptoeteren” over wie nu de politieke vader is van een licht gedaalde energiefactuur doet wat vragen rijzen. Het manna om de enorm gestegen factuur te temperen wordt gezocht in… het inperken van wat mandaten?
Als CDO van Kontich stroomt en sporadische gesprekspartner bij diverse instanties en kabinetten ben ik op zoek naar de kansen die zo’n fusie kan bieden. En als we het spel correct spelen kunnen netbeheerders en privé-initiatieven mekaar wonderwel vinden! Dat is wat wij plaatsen onder de noemer “energielandschap 3.0”. Via het initiatief #stroomversnelling van het kabinet Tommelein gaven tal van mensen, waaronder wij, input.
Vooraf is het natuurlijk niet onverstandig goed de gevolgen in te schatten bij het creëren van zo’n monopolie. Denk maar eens terug aan het gelijknamige bordspel waarbij het bedrag dat je mocht innen sterk steeg als je al de vakjes van een straat of alle nutsmaatschappijen bezat.
Wat mij nog een beetje ontbreekt is dat “totale plan” van minister Tommelein. Ik kreeg regelmatig de bevestiging van mijn aanvoelen en in antwoorden op mijn vragen gaf hij speelruimte aan private partners en ook privé-initiatief zou een kans krijgen. Dat laatste sloeg dan vooral op de (semi-) openbare verlichting. Als ik dan hieraan mijn interpellaties op het regionaal bestuur van Iveka er naast leg komen we ontegensprekelijk uit op …
Het kerntakendebat.
Eandis is recentelijk een zuivere intercommunale geworden met als hoofdtaak het verdelen van gas en elektriciteit.
Infrax is al een tijd een zuivere intercommunale met als hoofdtaak het verdelen van gas en elektriciteit, maar ook riolering en teledistributie valt onder hun bevoegdheden.
Gaat Fluvius de 2 gemeenschappelijke bewaren of gaan ze de 4 diensten samen over heel Vlaanderen uitrollen, da’s alvast een pertinente vraag.
Haast niemand in de sector stelt zich vragen over het uitvoeren van de werken en beheren van het distributienet omdat het werk en de kwaliteit daarvan op een zeer hoog niveau staan. Ik stelde ook regelmatig voor om het nieuwe distributiebedrijf verantwoordelijk te maken voor alle activiteiten tot aan de meter.
Vanaf de meter moet de vrije markt terug volledig zijn gang mogen gaan. Je zou zeggen dat dit nu al is, maar is dat wel? Door nog maar enkel naar onze gemeente te kijken, kan ik voor de vuist weg enkele dossiers aanhalen waar er toch vragen bij te stellen zijn.
Waarover gaat het en waarover moet dan dat kerntakendebat gaan?
- Openbare verlichting
De netbeheerders voeren een gratis (?) snelle studie over de energiebesparingen die een stad of gemeente op korte termijn kan realiseren, door de vervanging van voorschakelapparatuur, lampen of armaturen in het openbare verlichtingsnet. Maar gezien onze kennis weten we dat het véél beter en verder kan. Hier “gebruikt” de netbeheerder z’n monopolie ten volle. Op de laatste vergadering gaven de verantwoordelijken me de kans om dit dossier een grondig door te spreken. Ik ben tot op heden wachtende.. - Stookplaatsrenovatie
Een studie en/of concrete uitvoering van de renovatie van een stookplaats, eventueel met vernieuwing van de verwarmingsinstallatie, inclusief stookketel, pompen, collectoren en regelsystemen. Wij hebben enkele concrete dossiers mogen inkijken en hebben hier echt wel vragen bij. Vaak merken we dat de “wind” uit een bepaalde hoek waait en vooral dat de prijzen vaak hoog liggen. Misschien schort er iets in de biedingsprocedure. - Afstelling stookplaatsen
Met een studie en/of concrete afstelling bij stookinstallaties; via zo’n afstelling kan het energieverbruik drastisch worden teruggedrongen. Klopt, enkel weten we van bepaalde gespecialiseerde firma’s dat ook hier het begrip “quickwin” vaak wat vreemd toegepast. - Meetcampagnes voor gebouwen
Tal van dataloggers en meetinstrumenten meten de energiezuinigheid van een integraal gebouw; de analyse van de gegevens duiden aan welke aanpassingen of regelingen nodig zijn. Op dit punt hebben we gedaan gekregen dat dit van eender welke erkende firma mag zijn. Wij opteren er ook voor dat de eigenaar van het te onderzoeken gebouw eigenaar is van zijn gegevens. - Relighting
Studie en/of concrete uitvoering voor het herontwerp van de verlichtingsinstallatie van een gebouw; via nieuwe of slimme technieken kan zo een meer doelgerichte en energie-efficiënte verlichting worden gerealiseerd. Hier stellen we ook weer vast dat het vaak beter en goedkoper kan. Het begrip ESCO zou hier echt moeten doordringen, zodat de lokale besturen veel meer geld kunnen besparen door een kostenloze ( principe ) investering te doen. Hier heb ik vaak meningsverschillen over met de netbeheerders, maar ik weet uit metingen en ervaringen dat ik het bij het juiste eind heb. Doch… juist, wie heeft het vakje op het monopoliebord? - HVAC (Heating, Ventilation, Airconditioning, Cooling)
Via HVAC-studies, -installaties en -onderhoud kan Eandis energie helpen besparen op verwarmings- en koelinstallaties, klimaatregeling, ventilatiesystemen en airco’s. Ook hier wijzen ervaringen uit dat deze ‘dienst’ efficienter kan worden aangeboden. - Isolatieprojecten
De gebouwschil van openbare gebouwen isoleren, bijvoorbeeld via dakisolatie of hoogrendementsbeglazing moet echt niet worden aangeboden via de netbeheerder. Dit is al regelmatig aangekaart. Hier moet de confederatie bouw zijn volle gewicht en verantwoordelijkheid inzetten! - Lichtplannen openbare verlichting
Gedetailleerde studie van alle – of slechts enkele – straten van de gemeente. Het kennisvoordeel van onze groep speelt hier ons wat parten. Maar op dit dossier ( zie ook het eerste puntje ) hebben wij een mooi alternatief klaar dat we weldra gaan ( en mogen ) bespreken. - Masterplannen openbare verlichting
Een volledig uitgewerkt beleidsplan voor de openbare verlichting over meerdere jaren. Mooi op papier, maar 10 jaar is toch wel wat ‘traag” naar onze mening.
Al was het maar om geloofwaardig over te komen na de ratificatie van het klimaatakkoord of het burgemeestersconvenant. - Hernieuwbare energie
Advies en coördinatie met leveranciers en installateurs van installaties voor hernieuwbare energie. Ook hier heeft Vlaanderen al betere en meer ervaren bureaus en studiediensten. Mijn discussies van en over waterstof bijvoorbeeld vallen nooit in hun ‘scoop’ omdat ze er geen specialist ‘van’ hebben. Wij echter wel. - Duurzame mobiliteit
Zoals een gratis analyse van de gemeentelijke voertuigenvloot, een voordelig aanbod duurzame voertuigen en elektrische fietsen, een voordelig aanbod elektrische oplaadpunten en aardgasvulstations. Ook hier kan je je de vraag stellen of dit het werk moet zijn van de netbeheerders. We hebben een “green mobility community”, dus laat deze hun werk doen! 2 keer promotie voeren voor hetzelfde product?
Energielandschap 3.0
Wij werken aan een roadmap, stappenplan waarin intelligente sturing, digitale meters, zonneparken en windturbines samen met andere vormen van opwekking en opslag interactief een groene baseload ( basis hoeveelheid elektriciteit ) op het net ( de beste en grootste batterij ) plaatsen en afhalen.
Ten gepaste tijde kunnen we hierover communiceren, maar grote delen zien we al ontwikkeld worden, maar niet in Vlaanderen.
We missen de boot, dunkt me. En dat is jammer, want wij hebben toptechnologie én topingenieurs.
Marc Bellinkx
CDO Kontich Stroomt!